Kazdağı köylülerinin maden isyanı

Marmotek Madencilik tarafından Çataltepe Köyü yakınlarında, Çinko, Kurşun, Bakır (Kompleks) Yeraltı Maden İşletmesi Kapasite Artırımı, Kırma Eleme ve Zenginleştirme Tesisi'nin Büyük İskender'in Gronikos savaşına giderken ordusuyla geçtiği  Kolonai (İliokolone) Antik Kenti'ne sadece 3 km uzaklıkta olduğu, ayrıca koruma statüsünde olan boz ayıların yaşadığı bölge de bulunduğu vurgulandı.

Yapılan konuşmalarda Lapseki, Çardak ve cevre köylerin içme suyunu sağlayan Bayramdere Barajının Nurol Holding altın işletmelerinin yanı sıra Marmotek kurşun, bakır işletmelerinin kirletici etkisine maruz kalacağı vurgulanarak şu bilgiler verildi:''Proje kapsamında 1 yıl arazi hazırlama ve inşaat aşaması, 10 yıl işletme dönemi ve 2 yıl rehablitasyon dönemi öngörülmüştür. 10 yıl boyunca yılda 12 ay, ayda 30 gün, günde 22.5 saat dinamitle patlatmalı yeraltı ocağı işletilecek. Yıllık 500 bin ton cevher, 175 bin ton pasa atığı olacaktır. Patlamalar deprem etkisi yaratacak, evler zarar görecek, tozlu, puslu hava solunacak, akciğer hastalıkları başta halk sağlığı sorunlarına yol açacak. Proje büyük oranda orman katliamına neden olacak. Faaliyetin gerçekleşeceği proje alanı Çanakkale il merkezine 57 kilometre mesafede, Lapseki ilçe merkezine 22 kilometre mesafede bulunmaktadır. Proje en yakın haneye 1.1 kilometre uzaklıktadır. Maden sahası içinde kalan Nusratiye Köyü atık barajına 1.53 kilometre uzaklıkta, tesisin pasa alanı ise Çataltepe köyü merkezine 1.25 kilometre uzaklıkta yer almaktadır. Nusratiye Göleti ve köyler tehlike altındadır. Binlerce insanın geçim kaynağı, onbinlerce dönüm tarım arazisini sulayan su kaynakları madencilik ve kirlenme tehlikesi ile karşı karşıya. Marmateks zenginleştirme tesisi yöre halkından onbinlerce kişiyi yoksullaştıracak, sağlık sorunlarına yol açacak. Proje alanı Nusratiye Göleti'ne 300 metre, Gürgendere Göleti'ne 1.44 kilometre, Kozçeşme Göleti'ne 3.45 kilometre ve hem içme, hem sulama su kaynağı olan Bayramdere Barajı mutlak koruma alanına 8.46 kilometre mesafededir. Proje kapsamında, bölgedeki su kaynaklarının tespiti için hidrosensus kapsamında arazi çalışması gerçekleştirilmiştir. 13 adet çeşme, 5 adet kaynak-çeşme ve 10 adet kaynak olmak üzere toplam 28 adet yeraltı suyu noktası tespit edilmiştir.''

Atık sular

Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan, Marmotek Madencilik tarafından işletilen kurşun, çinko, bakır madeni projesinin kapasitesinin arttırılmak istendiğini, zenginleştirme tesisi ve atık barajı da yapılmak istendiğini belirterek, şu bilgileri verdi:''10 bin dönümlük ruhsat alanında, 6 bin 900 dönüm için ÇED izni talep ediliyor. Yapılması planlanan zenginleştirme tesisi, pasa depolama alanı ve atık barajı için en az bin dönüm ormanlık alan tamamen yok olacak. Ayrıca, 1 ton cevherin işlenmesi için 4 ton su kullanılacağı hesabıyla, 500 bin ton cevher için yılda 2 milyon ton, ayda 166 bin ton, günde 5 bin 500 ton su kullanılacak.''

Köylülerin suyu

ÇED toplantısı yapılan projenin Nusratiye Göleti’ne 300 metre mesafede bulunduğunu, yakın köylerin sulama suyu ihtiyacını bu göletten karşıladığını vurgulayan Süheyla Doğan, şöyle devam etti:''Yalnız yakın köylerden olan Dişbudak Köyü’nde günde 10 ton süt üretiliyor. Bölge 1. deprem bölgesi. Ayrıca bir kilometre mesafede antik Kolonai Kenti var. Proje, Nusratiye ve Gürgendere göletlerinin su toplama havzasında yer alıyor. Bu bölgedeki ormanların yok olması sonucu göletleri besleyen dereler ve dolayısıyla göletler de susuz kalacak. Su olmayınca tarım da olmayacak.''Toplantıda köylüler, yerleşim yerlerine bu kadar yakın olan atık barajları ve pasa depolama alanlarının hem insan sağlığı hem de yöredeki tarımsal üretim açısından zararlar yaratacağını söylediler. Köylüler, ''Suyumuz biterse, hayvancılık da, tarım da biter. Bizler suyumuzu madene vermek istemiyoruz, köylerimizin yakınında maden istemiyoruz'' şeklinde konuştular.